Kostenbesparing legionellapreventie mag niet leiden tot gevaar voor volksgezondheid

De Stichting Veteranenziekte is het niet eens met de stelling van het RIVM-Centrum Infectieziektebestrijding dat drinkwater van scholen, kantoren en andere niet-prioritaire locaties legionellabacteriën mogen bevatten.Uit casuïstiek blijkt dat de kans op een longontsteking door legionella via deze locaties zeer gering is, stellen een aantal medewerkers van het centrum in een onlangs verschenen artikel op H2O-online. De Stichting Veteranenziekte vindt geen onderbouwing voor deze stelling op basis van de RIVM-rapportage Surveillance Respiratoire Infectieziekten 2012, aldus Monique Bastmeijer, Bestuurslid Technische Zaken van de Stichting Veteranenziekte.

“Legionella komt aan bod in hoofdstuk drie van de jaarrapportage. Zo staat in paragraaf 3.1 dat bij het merendeel (80%) van de patiënten die de infectie in Nederland oploopt, bronopsporing onvoldoende aanwijzingen oplevert tot het vaststellen van de waarschijnlijke bron. Verder meldt de rapportage dat 173 patiënten in totaal 451 potentiële bronnen in Nederland aanwezen. De Bronopsporingseenheid Legionallapneumonie (BEL) voerde voor 26 (15%) patiënten onderzoek uit bij in totaal 49 (11%) bronnen.”

“De Stichting Veteranenziekte vindt het vreemd dat het RIVM op basis van zo’n laag percentage brononderzoek toch durft te stellen dat op grond van onderzoek bekend is welke locaties een hoog risico op legionellose hebben. Wellicht vindt het RIVM nog andere locaties wanneer het alle potentiële bronnen zou onderzoeken.”

“Het RIVM stelt verder in de jaarrapportage dat bij 36 % van de 22 woonhuizen (niet-prioritair) die in 2012 door de BEL zijn onderzocht legionella is aangetoond. Er is dan weliswaar geen match, waardoor niet met zekerheid is vast te stellen dat de legionellose op de betreffende locatie is opgelopen, opvallend is het wel. Overigens is een match op DNA-niveau tussen de patiënt en de locatie zeer moeilijk te bewijzen: één match in 2011 en drie matches in 2012. Daarbij gaat het in 2012 om drie matches tussen patiënt en bron: een werk gerelateerde bron met een waterbak van een afperspomp, een spuitlans van een autowasstraat en een privé-jacuzzi. Hierbij gaat het allemaal om niet-prioritaire locaties. Verder geeft het RIVM in de rapportage aan dat er bij veel patiënten met een longontsteking geen kweek wordt genomen. Daaruit maakt de Stichting Veteranenziekte op dat er waarschijnlijk nog meer mensen ziek worden door legionellabacteriën dan de geregistreerde gevallen.”

“De Stichting Veteranenziekte is het eens met de auteurs van het H2O-artikel dat het niet altijd nodig is om uitgebreide risicoanalyses te laten maken en bemonsteringen uit te voeren bij zorgplichtige locaties. Dat is zeker niet nodig wanneer er bijvoorbeeld helemaal geen douches zijn. De ISSO 55.2 publicatie ‘Zorgplicht legionellapreventie collectieve leidingwaterinstallaties’ geeft echter een goed beeld over de invulling van de zorgplicht. Eigenaren van scholen en sportlocaties moeten inderdaad niet op onnodige kosten worden gejaagd, maar enige afweging op basis van ISSO 55.2 zouden we zeker mogen verwachten. De eigenaren kunnen het ook zelf doen zonder daarvoor iemand in te huren. Kostenbesparing mag in onze ogen niet leiden tot gevaar voor de volksgezondheid.”

“Daarnaast wijzen de auteurs van het H2O-artikel op imagoschade en onrust. Niet-prioritaire locaties zijn niet meldingsplichtig, dus wanneer de betrokkenen goed in integer met de informatie omgaan, hoeft dat niet tot imagoschade en onrust te leiden. Verder stellen de auteurs dat preventieve maatregelen, zoals het spoelen van tappunten, een belasting voor het milieu kunnen zijn. Wanneer een leidingwaterinstallatie voldoet aan aan en gebruikt wordt volgens NEN 1006, is het aantal terugkerende beheersmaatregelen in onze ogen echter zeer beperkt. Dit is een van de onderwerpen die tijdens het congres van de Stichting Veteranenziekte op 30 oktober in Nunspeet aan de orde zal komen. “

“De Arbowetgeving schrijft eveneens maatregelen voor om legionellagroei te voorkomen. Zo staan de normen voor gymnastieklokaal, kleed-en doucheruimte en sanitaire voorzieningen uitgebreid beschreven. Daarom moeten wij de eisen vanuit de Arbowetgeving, ook voor niet-prioritaire locaties, vooral niet vergeten.”

“De Stichting Veteranenziekte is er overigens niet op uit om alle locaties tot prioritaire (hoog-risico) locatie te laten benoemen. Tegelijkertijd vinden wij dat de onderbouwing voor de huidige keuzes wellicht niet de juiste zijn. Wij zien momenteel te veel onzekerheden om mee te gaan in alle keuzes die nu zijn gemaakt.”

“Daar komt bij dat wij steeds meer toekomstige problemen zien nu ouderen langer thuis blijven wonen. Zo zijn de ouderenflats in de ogen van het RIVM momenteel niet-prioritaire locaties omdat het instituut meent dat het risico om ziek te worden in de eigen omgeving gering is. Maar wat doen wij met locaties waar de gemiddelde leeftijd hoog is en die per definitie binnen de risicogroep vallen? En laten wij vooral niet vergeten dat de vatbaarheid voor onder andere legionellose toeneemt onder deze doelgroep, zeker nu ouderen langer thuis blijven wonen en thuis zorg ontvangen. De Stichting Veteranenziekte denkt dat hier nog een flinke discussie over valt te voeren.”

Bron: Waterforum.net